(InfoTV) - Các mặt hàng thủy sản xuất khẩu chủ lực đều có xu hướng giảm, ảnh hưởng tới XK của năm 2013. Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu thủy sản Việt Nam (Vasep) đã phải gửi kiến nghị khẩn cấp đề nghị tháo gỡ khó khăn
(InfoTV) - Các mặt hàng thủy sản xuất khẩu chủ lực đều có xu hướng giảm, ảnh hưởng tới XK của năm 2013. Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu thủy sản Việt Nam (Vasep) đã phải gửi kiến nghị khẩn cấp đề nghị tháo gỡ khó khăn cho nuôi trồng và xuất khẩu cá tra.

- Xuất khẩu thủy sản: Kỳ vọng bứt phá dịp cuối năm- Xuất khẩu thủy sản từ nay đến cuối năm sẽ tăng trưởng chậm?- Xuất khẩu thủy sản liệu có cán đích 6,5 tỷ USD?

Kiến nghị cứu cá tra

Kim ngạch xuất khẩu (XK) thủy sản 11 tháng đạt 5,59 tỷ USD, tăng 1,2% so với cùng kỳ năm 2011. Dự báo kim ngạch XK thủy sản năm 2012 khoảng 6,2 tỷ USD.

Tuy nhiên, ông Trương Đình Hòe- Tổng thư ký Vasep- vẫn lo lắng: Dù sản lượng và giá trị XK thủy sản tăng nhưng thực sự chưa có sự ổ định. Đơn cử, tôm vẫn có hội chứng chết sớm. Bên cạnh đó, các rào cản thương mại, đặc biệt tại Nhật Bản, chưa được giải quyết. Hiện tại, Vasep chưa dự đoán được XK tôm năm 2013 sẽ như thế nào.

Một mặt hàng chủ lực khác là cá tra cũng có nhiều dự báo xấu. Theo ông Hòe, do XK cá tra còn gặp nhiều khó khăn, đặc biệt đối với thị trường EU, nên cả doanh nghiệp (DN) và nông dân có xu hướng giảm diện tích nuôi hoặc chỉ thả nuôi cầm chừng. Để giải tỏa những bế tắc cho các DN XK thủy sản, bên cạnh việc đề xuất các bộ, ngành tìm phương án giải quyết tình trạng dịch bệnh của con tôm và rào cản thương mại ở nước ngoài, Vasep còn gửi kiến nghị 5 giải pháp cấp bách để cứu cá tra:

Một là, đề xuất Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn kiến nghị với Chính phủ quy định XK cá tra là ngành sản xuất đặc thù và có điều kiện, chỉ những DN có nhà máy đủ điều kiện bảo đảm vệ sinh an toàn thực phẩm mới được trực tiếp XK cá tra.

Hai là, Chính phủ và Bộ Tài chính xem xét bổ sung Ngân hàng Phát triển Việt Nam vào danh mục các tổ chức tín dụng nhà nước cho vay phục vụ nuôi, chế biến và XK cá tra.

Ba là, ngành ngân hàng xem xét giãn và cơ cấu lại nợ cho các DN, cho vay bổ sung vốn trung và dài hạn để nuôi cá tra.

Bốn là mở rộng thí điểm hạn mức tín dụng cho 20 DN hàng đầu, chiếm hơn 60% tổng giá trị XK cá tra, trên cơ sở kết quả đạt được, sẽ mở rộng phương thức này cho các DN sản xuất cá tra khác.

Năm là,tăng cường các chế tài về việc hạn chế sử dụng các chất phụ gia tăng trọng sản phẩm cá tra XK theo chuẩn mực quốc tế; xây dựng lộ trình hạn chế dần để tiến tới không sử dụng phụ gia tăng trọng đối với sản phẩm cá tra XK, trước hết đối với các thị trường EU, Mỹ và Nhật.

Giải pháp đồng bộ

Vasep xác định: Trong năm 2013 sẽ phải giải quyết ba vấn đề trọng tâm là: Ổn định nguồn nguyên liệu; quy hoạch chung vùng nuôi tôm để bảo đảm nguồn và chất lượng nguyên liệu; nhập khẩu nguyên liệu để bảo đảm công suất chế biến trong nước. Việc xúc tiến thương mại sẽ được làm mạnh mẽ hơn. Ngoài thúc đẩy XK sang các thị trường truyền thống như châu Âu, Nhật Bản, bên cạnh đàm phán song phương, xúc tiến thương mại sẽ tập trung vào các sản phẩm chủ lực.

Một vấn đề nữa: Nhu cầu nhập khẩu nguyên liệu ngày càng tăng, dự kiến năm 2013 lên tới 70- 100 triệu USD/tháng. Vasep cho rằng, Bộ Tài chính nên tiếp tục xem xét đưa thuế suất thuế nhập khẩu nguyên liệu chế biến XK về 0%.

Đặc biệt, cần tăng cường kiểm soát để XK chế biến sâu thay vì XK thô như hiện nay, khi nhiều DN đang XK tôm sống, nguyên con hoặc chỉ sơ chế sang một số thị trường lân cận. Lợi thế giá cao khi XK tôm thô sẽ không bù đắp được tình trạng thiếu nguyên liệu, sẽ ảnh hưởng tới tái tạo sản xuất và XK.